«Είναι η ομάδα που υποστηρίζεις κάτι παραπάνω από μια εταιρεία;».
Η απάντηση στο ερώτημα αυτό είναι σίγουρα καταφατική σε όποιον φίλαθλο και αν την κάνεις ανά τον κόσμο. Τι συμβαίνει, όμως, όταν ο συναισθηματισμός φεύγει και μένουν οι αριθμοί; Όταν σταματάει το τραγούδι στις κερκίδες και ξεκινάει η δουλειά στα γραφεία;
Τα τελευταία χρόνια, αρκετές είναι οι ομάδες που είτε λόγω χρεών είτε λόγω εφεύρεσης ενός τεχνάσματος απαλλαγής από αυτά, καταφεύγουν στον δρόμο του υποβιβασμού στις κατώτερες κατηγορίες, στην πτώχευσης και στη δημιουργία μιας νέας εταιρικής μορφής που αναπληρώνει αγωνιστικά την προϋπάρχουσα νομική οντότητα. Ομάδες όπως η φιναλίστ του Europe League 2015 FC Dnipro, η Ραπίντ Βουκουρεστίου αλλά και ελληνικές όπως η Α.Ε.Κ., ο Άρης, ο Ο.Φ.Η., η Α.Ε.Λ. και προσφάτως ο Πανιώνιος, επέλεξαν τον ίδιο ή παρόμοιο τρόπο προκειμένου να λυτρωθούν από την οικονομική δύνη στην οποία βρισκόντουσαν.
Ποιο είναι, όμως, το νομικό πλαίσιο της FIFA για τις περιπτώσεις αυτές; Ποια η νομολογία του CAS; Τι ακριβώς ισχύει στην Ελλάδα και πως οφείλουν να συνδυάζονται όλα αυτά στο πλαίσιο της ιδιαιτερότητας του αθλητισμού και του Lex Sportiva;
Δεδομένου ότι τόσο στο FIFA Regulations on the Status and Transfer of Players όσο και στο Rules Governing the Procedures of the Players’ Status Committee and the Dispute Resolution Chamber δεν απαντάται κάποια ρύθμιση που να ορίζει την διαδικασία που ακολουθείται στην περίπτωση που ένα κλαμπ οδηγείται σε πτώχευση, η νομολογία του CAS (και σε πρότερο στάδιο των δικαιοδοτικών οργάνων της FIFA) επωμίστηκε το βάρος να ορίσει τη διαδικασία αυτή καθώς και τα δικαιώματα των μερών. Ας δούμε, λοιπόν, το ισχύον νομικό πλαίσιο μέσα από απαντήσεις σε καίρια ερωτήματα.
Η απάντηση είναι, ναι. Ένας βασικός διαχωρισμός που πρέπει να γίνει, σχετικά με αυτό το καίριο ερώτημα, είναι ανάμεσα στο αναγνωριστικό σκέλος μιας απόφασης και στην εκτέλεση αυτής. Ήταν πάγια τακτική της FIFA να «κλείνει» οποιαδήποτε υπόθεση αφορούσε κλαμπ υπό πτώχευση, με την νομική βάση του εθιμικού δικαίου γύρω από τις περιπτώσεις αυτές και να αρχειοθετεί τα σχετικά αιτήματα, ακόμα και αν αυτά είχαν απλώς αναγνωριστικό χαρακτήρα, αρνούμενη ότι το παρόν αίτημα εμπίπτει στην δικαιοδοσία της. Το ζήτημα αυτό έχει πλέον λυθεί από το CAS, που διαχωρίζει ξεκάθαρα την αναγνώριση χρέους από την εκτέλεση της απόφασης αυτής, ακόμα και αν το καθ’ου κλαμπ βρίσκεται σε διαδικασία πτώχευσης. (βλ. CAS 2011/A/2586, CAS 2012/A/2754 και CAS 2017/A/5460). Επομένως, ενδείκνυται να κατατίθεται σχετικό αίτημα ενώπιον αθλητικών δικαιοδοτικών οργάνων προκειμένου να χορηγηθεί αναγνωριστική απόφαση, η οποία θα κατέχει σημαντικό ρόλο στην εξέλιξη της υπόθεσης.
Το άρθρο 6 των Procedural Rules αναφέρεται στο ζήτημα της δικαιοδοσίας. Όντως για να είναι διάδικο ένα μέρος ενώπιον των δικαιοδοτικών οργάνων της FIFA, πρέπει να είναι και μέλος της παγκόσμιας Ομοσπονδίας Ποδοσφαίρου. Είναι δεδομένο πως ένα κλαμπ όταν εισέρχεται σε διαδικασία πτώχευσης, παύει την οποιαδήποτε σύνδεση του με την εκάστοτε εθνική ομοσπονδία και άρα με την FIFA. Το CAS κλήθηκε να δώσει λύση και σε αυτό το ζήτημα. Συγκεκριμένα, στις υπ’ αρίθμ. CAS 2016/A/4918 και CAS 2012/A/2983 αποφάσεις του, έκρινε πως αφενός το άρθρο 6 σχετίζεται με την δικαιοδοσία του αιτήματος και όχι με το παραδεκτό (γεγονός που θα επέβαλλε να υφίσταται η ιδιότητα του μέλους καθ΄ όλη την διάρκεια της δικαιοδοτικής διαδικασίας) και εκ τούτου όρισε πως η FIFA οφείλει να εξετάσει την ιδιότητα μέλους των μερών κατά την ημερομηνία κατάθεσης του αιτήματος και όχι κατά την εκδίκαση. Επομένως, οφείλει να εξετάζεται κατά την κατάθεση του αιτήματος το καθεστώς ιδιότητας ή μη των μελών, ακόμα και αν εν συνεχεία το κλαμπ για παράδειγμα την απωλέσει, λόγω πτώχευσης.